In beginsel staat het de onderneming vrij om te bepalen wat hij zijn schuldeisers (en aandeelhouders) aanbiedt en hoe het akkoord wordt ingericht. Rechten van werknemers kunnen niet worden gewijzigd door het akkoord. Verder biedt de wet voor wat betreft de inhoud van het akkoord veel flexibiliteit. Het akkoord kan onder meer een uitstel van betaling, kwijtschelding van schulden of een omzetting van schulden in aandelen inhouden. Het akkoord kan worden aangeboden aan alle betrokken schuldeisers en/of aandeelhouders of aan een deel van hen. De wet geeft ruimte voor maatwerk en is daardoor voor verschillende ondernemingen in verschillende situaties inzetbaar.
Om het akkoord echter in aanmerking te laten komen voor homologatie door de rechter, zal het akkoord wel aan een aantal voorschriften en voorwaarden dienen te voldoen. Zo dient onder meer door de onderneming in het akkoord en in de overige door de wet voorgeschreven stukken die overgelegd moeten worden aan de schuldeisers, de nodige informatie te bevatten. Dat geldt als waarborg voor de schuldeisers en aandeelhouders. Zij moeten immers in staat zijn om een goed geïnformeerde beslissing te nemen als zij worden gevraagd hun stem uit te brengen over het akkoord.
Het akkoord moet redelijk zijn en de waarde die met het akkoord wordt behouden/gerealiseerd moet eerlijk worden verdeeld. Uitgangspunt is dat een stemgerechtigde schuldeiser/aandeelhouder door het akkoord in beginsel niet in een slechtere positie mag komen te verkeren dan bij een vereffening in faillissement. Om te beoordelen of het akkoord redelijk is, wordt de waarde die door het akkoord wordt gerealiseerd/wordt behouden (reorganisatiewaarde) afgezet tegen de liquidatiewaarde in faillissement. De verdeling van die waarde moet bovendien eerlijk zijn. Is sprake van een verdeling van waarde die afwijkt van de rangorde en beroepen daartoe bevoegde schuldeisers of aandeelhouders zich daarop, dan wordt homologatie geweigerd tenzij daarvoor een goede reden kan worden aangevoerd en de schuldeisers of aandeelhouders die bezwaar hebben gemaakt niet in hun belangen worden geschaad. Wanneer het akkoord wordt aangeboden aan kleine schuldeisers, geldt er een extra waarborg. Op hun vorderingen moet in ieder geval 20 % worden uitgekeerd, tenzij er aantoonbaar zwaarwegende gronden zijn om dat niet te doen. Een schuldeiser kwalificeert als ‘klein’ als hij minder dan 50 werknemers heeft of, indien hij aan een aantal in de wet genoemde voorwaarden voldoet (art. 2:395a, 2:396 BW).
Klassen
De betrokken schuldeisers en/of aandeelhouders worden ingedeeld in klassen en per klasse wordt er een voorstel gedaan. Uitgangspunt daarbij is dat partijen die in een verschillende positie verkeren, in verschillende klassen worden geplaatst. Partijen met een vergelijkbare positie kunnen in dezelfde klasse worden ingedeeld, maar dat hoeft niet steeds. Gedacht kan worden aan preferente schuldeisers, schuldeisers met een eigendomsvoorbehoud en concurrente schuldeisers.
De onderneming of herstructureringsdeskundige kan er vervolgens voor kiezen om alleen een akkoord aan te bieden aan bepaalde klassen schuldeisers. Anders gezegd: onder de WHOA is het niet verplicht om aan alle crediteuren van de onderneming een akkoord aan te bieden. Schuldeisers die buiten het akkoord worden gelaten, behouden dan ook het recht op volledige betaling van hun vordering.
Overeenkomsten
Met enige regelmaat zien wij dat een onderneming een overeenkomst heeft gesloten die (inmiddels) als een molensteen om de nek van de onderneming hangt. Onder de WHOA is daar een oplossing voor. De WHOA biedt de onderneming namelijk de mogelijkheid om lopende overeenkomsten, zoals bijvoorbeeld een huurovereenkomst, door opzegging eenzijdig te beëindigen als de wederpartij niet instemt met een voorgestelde vrijwillige wijziging of beëindiging.
Stemt de wederpartij van de onderneming niet in met de voorgestelde wijziging of beëindiging, dan kan de onderneming met toestemming van de rechter de overeenkomst eenzijdig opzeggen. De schuldenaar dient in dat geval zijn homologatieverzoek te vergezellen van een verzoek tot het verlenen van toestemming voor eenzijdige opzegging van de overeenkomst. Wil dat verzoek worden toegewezen, dan geldt daarvoor de voorwaarde dat de rechter het akkoord homologeert.
Als gevolg van bijvoorbeeld een vroegtijdige beëindiging van de overeenkomst, zal de onderneming een schadevergoeding verschuldigd kunnen zijn op grond van de overeenkomst. De vergoeding tot betaling van een dergelijke schadevergoeding aan de wederpartij, kan worden meegenomen in het akkoord. De schadevergoeding wordt dan ‘meegesaneerd’.
Aandeelhouders
Het WHOA akkoord kan ook worden aangeboden aan aandeelhouders en ook zij kunnen bij weigering om in te stemmen met het akkoord toch aan het akkoord worden gebonden indien het akkoord door de rechter wordt gehomologeerd. De inhoud van het akkoord kan namelijk tot gevolg hebben dat de rechten van de aandeelhouders worden gewijzigd. Gedacht kan daarbij worden aan een akkoord waarbij sprake is van een ‘debt for equity swap’, letterlijk vertaald: schuld voor aandelenruil. Kort en goed komt dit er op neer dat de vordering van een schuldeiser geheel of gedeeltelijk wordt omgezet in eigen vermogen van de onderneming. De schuldeiser krijgt daarmee dus een aandelenbelang en zeggenschap in de onderneming. Het aandelenbelang van de bestaande aandeelhouders verwatert daarmee. Voor het uitgeven van aandelen is doorgaans een besluit nodig dat wordt genomen door de algemene vergadering van aandeelhouders. Daarnaast hebben de bestaande aandeelhouders bij elke uitgifte van gewone aandelen een voorkeursrecht. In het kader van de totstandkoming van een akkoord onder de WHOA, blijven deze regels buiten toepassing.
Personeel
Zoals gezegd kan onder de WHOA een voorstel tot wijziging van overeenkomsten worden gedaan. Stemt de wederpartij niet in met de wijzigingen, dan zal de overeenkomst na homologatie worden beëindigd. Anders is dat voor arbeidsovereenkomsten. Onder de WHOA zijn de arbeidsovereenkomsten uitgezonderd. Onder de WHOA kunnen dus geen wijzigingen worden aangebracht in de rechten van werknemers.
Wilt u meer weten over de WHOA, bekijk dan ook deze pagina:
